We hebben het eerder al gehad over de levensduur van groendaken ten opzichte van reguliere daken en zette we de voordelen van groendaken op een rij. In deze blog geven we antwoord op de vraag hoe groendaken bijdragen aan de bevordering van de biodiversiteit en het menselijk welzijn.
Heeft een groendak een positief effect op de biodiversiteit in de stad?
De biodiversiteit verbeteren is een veelgenoemde reden om een groendak aan te leggen. In hoeverre helpt een groendak echt aan het verbeteren van de biodiversiteit? We gaan er hier verder op in.
De mate van een positieve bijdrage is afhankelijk van het toe te passen dak: intensief of extensief. Bij extensieve daken worden 5 tot 10 soorten sedum toegepast. Waarom er soms gesproken wordt van mossedum heeft te maken met het verleden, toen mos nog werd toegepast. Dit is inmiddels met de huidige groendaken niet meer het geval en wordt het als onkruid gezien en als zichtbaar wanneer er te lang water op een plek blijft staan. Het mos verdringt hier het sedum, waardoor we het beter over ‘onkruid’ kunnen hebben. Onkruid is vegetatie die je zelf niet hebt geplant en liever niet op het dak hebt. Toch kan onkruid juist weer voor verbetering en vergroting van de biodiversiteit zorgen.
Terug naar de 5 tot 10 soorten sedum. Dit type vegetatie trekt op zich weinig diersoorten aan, behalve de korte periode dat de sedum in bloei staat. Wil je de biodiversiteit echt vergroten zorg dan dat je extra heembloemen zaait of blokken hout op het dak legt waarin en waaronder insecten zich kunnen nestelen. Dit trekt op hun beurt weer vogels aan, die op hun beurt weer de nodige zaden via hun uitwerpselen weten te verspreiden. Dit heet dan wel weer onkruid.
Natuurlijk ondersteunen groene daken in zijn totaliteit zeker de biodiversiteit in de stad. Op deze daken komen meer planten en dieren voor die op gewone ‘kale’ daken met dakpannen en bitumen niet voorkomen. Vooral daken met een kruidige vegetatie zijn biodivers. Veel insecten zoals bijen, zweefvliegen, kevers en spinnen vinden een plekje op de begroeide daken. Soms groeien er zelfs bijzondere soorten zoals orchideeën of soorten van de rode lijst zoals de Karthuizer anjer en de Sikkelsprinkhaan. Ook kunnen groene daken een belangrijke rol spelen voor wilde bestuivers die het momenteel zwaar hebben, zeker in de steden.
Een groendak als healing environment
Naast verbeteren en versterken van de biodiversiteit bevordert een groen dak ook een sneller herstel van bijvoorbeeld patiënten. Het is bewezen dat in een groene omgeving de pijntolerantie hoger is, dit wordt ook wel een ‘healing environment’ genoemd.
Professor Roger S. Ulrich is een van de pioniers die in de jaren 90 de aandacht voor groen in ziekenhuizen heeft teruggebracht. Hij kwam via onderzoek tot de ontdekking dat groen positieve sociale en psychologische veranderingen bij patiënten veroorzaakt. Zo nemen stress en ongerustheid in groene omgevingen af en zijn patiënten meer in balans.
Therapeutisch groen in en rond een ziekenhuis zorgde voor de volgende voordelen:
- vergemakkelijkt stressreductie, en dat helpt om het lichaam sneller in balans te brengen;
- helpt om een patiënt zijn eigen helende capaciteiten aan te spreken;
- helpt om een patiënt een ongeneeslijke medische conditie te laten accepteren;
- biedt een omgeving waarin psychische therapie kan plaatsvinden;
- biedt het personeel een plek om even bij te komen van de stress van het werk;
- biedt een ontspannen plaats waar patiënten hun bezoek kunnen ontmoeten, even weg van de ziekenhuissfeer.
Hij heeft bijvoorbeeld het experiment gedaan waarin een groep van 160 galblaas patiënten met elkaar vergeleken werden. De helft had uitzicht op groen, de andere helft niet. De groep met uitzicht op groen scoorden op alle punten beter. Ze konden sneller naar huis, hadden minder pijnstillers nodig, voelden zich beter etc. Zijn onderzoek toont ook aan dat alleen al het kijken naar groen binnen vijf minuten stressverminderend werkt. Een groendak draagt dus bij aan een healing environment.
Een mooi voorbeeld van dit type groendak is de daktuin van het Erasmus MC, speciaal gerealiseerd voor patiënten en bezoekers.
Concluderend
De positieve bijdrage van een enkel groendak zijn afzonderlijk gezien niet heel groot te nomen. Wat vaak over het hoofd wordt gezien is dat alle kleine positieve effecten als geheel wel kunnen lijden tot een gezamenlijk groter effect.
Het verschil in warmte tussen stedelijk en landelijk gebied bijvoorbeeld is al heel duidelijk te merken wanneer je tussen Den Haag en Rotterdam fietst. De hitte eilanden die er nu overduidelijk zijn, zijn natuurlijk met het vergroenen van de bestaande daken niet opgelost, echter heel veel kleine beetjes helpen ook hier weer met het terugdringen hiervan.
Meer weten over groendaken en wat Multical kan betekenen voor de realisatie hiervan? Neem contact met ons op.