Er zijn talloze manieren om gebouwen energiezuiniger te maken. Vaak denken we aan grote investeringen of dure aanpassingen, maar dat hoeft helemaal niet altijd zo te zijn. Juist door bewust energieverbruik en kleine gedragsveranderingen kun je al veel besparen.
Volgens Agentschap NL is er jaarlijks zo’n 10% energiebesparing bij huishoudens mogelijk door gedragsverandering alleen. Dat is de moeite waard, toch?
Waarom bewust energieverbruik belangrijk is
Veel mensen zijn zich niet bewust van hun dagelijkse energiegedrag. Apparaten blijven op stand-by staan, opladers zitten onnodig in het stopcontact en we douchen vaak langer dan nodig. Het lijkt klein, maar al deze gewoontes samen kosten enorm veel energie.
Enkele voorbeelden van eenvoudig energiebesparend gedrag:
- Zet je computer of scherm volledig uit na werktijd.
- Haal opladers uit het stopcontact zodra je telefoon of tablet is opgeladen.
- Douche 2 minuten korter per dag.
- Gebruik energiezuinige apparaten en let op energielabels.
- Was op lage temperatuur met een volle trommel.
- Droog de was buiten in plaats van in de droger.
- Verwarm alleen de ruimtes die je echt gebruikt.
Het zijn geen ingewikkelde maatregelen, maar wel effectieve stappen richting een duurzamer leven.
Waarom veranderen zo lastig is
Toch blijkt het in de praktijk moeilijk om gedrag blijvend te veranderen. Dat komt doordat ons energiegebruik vaak sterk beïnvloed wordt door gewoonten.
De Amerikaanse auteur Charles Duhigg beschreef dit in de zogeheten gewoonte-lus:
- Trigger (cue): bijvoorbeeld de wekker gaat.
- Routine: direct onder de douche stappen.
- Beloning: een schoon en ontspannen gevoel.
Omdat er geen directe negatieve consequenties zijn, blijven we dit gedrag herhalen. Het wordt een automatisme en dit doorbreken is lastig.
Is bewustwording voldoende?
Alleen informeren over bewust energieverbruik is vaak niet genoeg. Mensen hebben namelijk geen realistisch beeld van hun verbruik en doen veel automatisch. Daarom zijn interventies nodig die gedrag écht confronteren en doorbreken.
Denk aan hulpmiddelen zoals slimme meters of slimme thermostaten. Die laten zien wat apparaten écht verbruiken en vergelijken jouw gedrag met andere huishoudens. Dit zorgt voor een regelmatige ‘wake-up call’ en vergroot de bewustwording. Als je dit vaak genoeg herhaalt, kan een nieuwe, duurzame gewoonte ontstaan.
Begin vandaag nog met bewust energieverbruik
Het doorbreken van gewoontes is niet eenvoudig, maar elke kleine stap helpt. Hoe meer inzicht en regelmaat, hoe groter de kans dat duurzaam gedrag een gewoonte wordt.
Veel succes met het doorbreken van jullie eigen (ongewenste) gewoonten en met het maken van bewustere energiekeuzes!
Gebruikte bronnen
- Handleiding Energiebesparing door gedragsverandering, Agentschap NL, Cees Egmond e.a. (2011)
- Energiebesparing door gedragsverandering, Milieu Centraal, M. Tijs / P. van Meegeren (2016)
- Essent.nl