Dat wil niet zeggen dat we niet nog een lange weg te gaan hebben voordat we onze zaken op orde hebben (de opgave is méga). Maar, de kennis is er om dit te realiseren en ondertussen hebben energiedoelstellingen behoorlijk hun weg gevonden in wet- en regelgeving.
Circulaire economie: anders denken.
Maar duurzaamheid is uiteraard meer dan energiebesparing. Duurzaamheid gaat ook over het tegengaan van afval en besparing van grondstoffen. M.b.t. dit tweede aspect, op duurzame wijze omgaan met grondstoffen, staat de bouw nog relatief in haar kinderschoenen. In lijn hiermee valt in de Cobouw van 16 juli te lezen dat circulariteit nog voor veel partijen in de bouw een erg abstract en ongrijpbaar begrip is. In essentie gaat het er om dat we van een lineair economisch model naar een circulair economisch model moeten gaan. Dat vergt een heel andere manier van denken. Een lineair economisch model gaat uit van het verzamelen van grondstoffen, het omvormen er van tot product en dit vervolgens gebruiken tot het uiteindelijk als afval wordt afgedankt. Binnen eencirculaire economie gaat het er om dat grondstoffen voortdurend opnieuw kunnen worden ingezet. Afval mag eigenlijk niet ontstaan; onze aarde is immers een gesloten systeem met een beperkte hoeveelheid grondstoffen.
Ladder van Lansink
In het kader van bovenstaande circulariteitsdenken, vormt de Ladder van Lansink en handige tool:
(Bron afbeelding: http://www.adlansink.nl)
De ladder geeft als het ware een afvalhiërachie weer, bestaande uit 6 treden. Het is de bedoeling in het kader van afvalverwerking een zo hoog mogelijke trede na te streven. Het beste is uiteraard simpelweg voorkomen dat afval ontstaat (A). Maar, als materialen toch al ingezet zijn, dan is het vervolgens het beste als deze 100% hergebruikt kunnen worden (B). Er vindt dus geen ‘downgrading’ plaats en materiaal gaat niet verloren. Indien dat niet haalbaar is, moeten we kijken in hoeverre we materialen kunnen recyclen. Denk bijvoorbeeld aan hergebruik van beton als betongranulaat bij wegen. Of hergebruik van recycled glas, papier, etc.
Indien deze stappen niet haalbaar blijken, kan gekeken worden in hoeverre materialen gebruikt kunnen worden om te verbranden, waarbij rest-warmte nuttig ingezet kan worden (D). Alhoewel dit nog wat oplevert, is het op zich natuurlijk zeker niet optimaal omdat grondstoffen verdwijnen. In de volgende stap (E) is er sprake van verbranding zonder dat rest-warmte wordt opgewekt en weer een stap slechter (F) is simpelweg afval storten op vuilnisbelten. Het spreekt voor zich dat in het kader van een echte circulaire economie deze laatste stappen niet voor mogen komen.
Contact. Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met Michael Dirks.
Gebruikte bronnen: